معماها -11
دنیای ما آکنده از عبارات دوپهلو و گاه چند پهلوست. در گذشته هم بوده اما در زمان حاضر بنظر میرسد با شدت بیشتری برقرار است. مسأله فقط غامض گوئی نیست بلکه گاه خیلی از عبارات روشن و صریح بیان شده ولی به عمق آن که مراجعه میشود میبینید دروغ است، اما دروغی روشن! کلاً سعی بر این است که واقعیت ها به عکس نمایانده شود.
- فرافکنی. نمونه های فراوانی برای ارائه هست که به یکی از آخرین ها اشاره میکنیم. هفته پیش، حمله ای تروریستی منسوب به داعش در یک کنسرت در حومه مسکو منجر به چندصد کشته و مجروح شد. اما رئیس جمهور بجای اشاره به داعش، صراحتاً گفت که تروریست ها عامل اُکرائین بوده اند. چرا؟ چون موقع فرار بسمت اکرائین فرار کرده اند! گذشته از اینکه گویا به بلاروس نزدیکتر بوده اند تا به اکرائین، باید پرسید این حرف یعنی چه؟ این دیگر از فرافکنی هم گذشته به مزاح شبیه است. فرافکنی یعنی اینکه بجای پرداختن به اصل حادثه، کاری کنی که انگار حادثه ربطی به غفلت و سهل انگاری شما نداشته. پس چه بهتر آنرا گردن دیگری بیاندازیم. در کلیه نظام های استبدادی یک کلمه هست که حلّال همه مشکلات است. این کلمه سحرآمیز، "دشمن" است! پس بجای اینکه بگردیم ببینیم عامل اصلی که بوده یا از کجا آمده یکراست سراغ "دشمن" برویم که منافع جنبی هم دارد. با این بهانه، حملات به اکرائین را میتوان تشدید کرد. چه نوع حملاتی؟ ساده ترین اهداف، خانه های مردم بلادفاع است که تصاویر آن را در اخبار دیده ایم. این نیز یکی دیگر از وجوه مشترک همه مستبدین است که نیروی سرکوب متوجه آسانترین اهداف یعنی مردم بلادفاع است! رئیس سازمان دُول متحد و مسئول اتحادیه اروپا هم از آن بیخبرند چون موقع وقوع حملات رویشان آنسو بوده و ندیده اند! متشابهاً در جنگ تریاک 2 قرن پیش، بازرسین رشوه گیر دولت چین که در بنادر باید مراقب میبودند، در لحظه تخلیه مواد رویشان را آنسو کرده و راست هم میگفتند که ندیدند! رشته ای نامرئی اینگونه افراد را که شاید خود نیز بیخبر باشند بهم متصل میکند.
گذشته از فرافکنی، نگاه کنید به نحوه استدلال. میگوید تروریست ها عامل اکرائین بوده اند چون بدان سمت در حال فرار بوده اند. این بدان میماند که مثلاً در دوره اقتدار شوروی کمونیستی، اگر فردی صبحگاه بقصد عزیمت بسوی محل کار از خانه خارج شده چندین قدم بسوی شمال رفته تا به خیابان اصلی برسد، فوراً توسط آمرین به معروف دستگیر شود به اتهام اینکه بسمت شمال یعنی شوروی در حرکت بوده! شاید میخواسته آنجا پناهنده شود؟ شاید هم اگر در جهت عکس به خیابان پائینی میرفت با اتهام مشابه همدستی با اعراب تحت الحمایه روباه پیر روبرو میشد! پس این نشان میدهد که مستبد برای دستآویز خود به هر چیزی چنگ میزند. الغریقُ یتشبث بکل حشیش. او از دروغ های خود پروائی ندارد. اگر تورم افسار گسیخته مرتب در افزایش است، مدعی است که در حال کاهش است! در نظام دروغ، گویا همه چیز از مدار NOT عبور میکند.
گذشته از همه اینها نگاه کنید چه کسانی حمله به کنسرت مسکو را محکوم کرده اند؟ وزیر خارجه دولتی آنرا محکوم کرده که دولت او سخت ترین برخورد را با کنسرت ها نشان داده و حتی آنها که باصطلاح مجوز هم داشته را بهم زده است! سیاست بخودی خود آلوده به ریا هست چه رسد در دست ارباب دروغ و تزویر قرار گیرد. فرافکنی که با تزویر جفت شود محشر بپا میکند. میگویند باعث تمام نابسامانی ها و مشکلات ما وجود "تحریم"ها بوده. لذا عده زیادی از ما و سایر کشورها سالها وقت و انرژی صرف کرده "برجام" را میسازند. که آن نیز البته بخاطر عدم اعتقاد فرو میریزد. چه اینکه، رئوس نظام تحریم ها را مثبت ارزیابی کرده و آنرا دستآورد و باعث پیشرفت دانسته اند. بالاخره تحریم ها خوب است یا بد؟ شاید اگر به دفترچه لغت-معنی این نظام مراجعه کرده باشیم، منظور از "دستآورد" تحریم، جز نعمت برای کاسبان تحریم معنا نشده باشد.
خلاصه آنکه، در فرافکنی اگر سوژه موجودی زنده باشد لفظ دشمن بکار میرود که اغلب هم همینطور است. اما اگر بی مهری از سوی طبیعت باشد بسته باینکه خشکسالی باشد میگویند تقصیر "تغییر اقلیم" و اگر سیل بیاید باز هم مقصر تغییر اقلیم است! در واکنش به نابودی جنگلها و فضای سبز میگویند اشکالی ندارد 1 میلیارد درخت میکاریم! توگوئی ادعا هرچه بزرگتر باشد مقبول تر است. حال چگونه و با چه وسیله ای، جزئیاتی بی اهمیت است که نظام وقتش را نباید بیهوده تلف کند.
