حقوق حیوانات
حقوق حیوانات
پیرو اعتراضات اخیر و واکنش های جهانی به حمایت از آن، یکی از بازیکنان سابق تیم ملی ایران در شرحی در فضای مجازی نوشت: "بخاطر مردم ایران، صدای همه دنیا بلند شد به غیر از 290 ... که در مجلس نشستند و خود را نماینده ایران خواندند". واژه توهین آمیز را حذف کردیم و این طرز خطاب محکوم باید گردد. بعلاوه، همه کسانی را که مانند ایشان از دایره ادب خارج شده و چنین عباراتی را بکار میبرند باید ارشاد کرده از آنها تجدید رویه را طلب کرد. سالهای سال است که به دنیای حیوانات جفا روا میداریم و هرچه نامردمی و پستی و دنائت است به آنان نسبت میدهیم. حقیقت اینکه حیوان هیچگاه همنوع خود را نمی کُشد و آنها هم که گوشتخوارند، چاره ای جز این ندارند چه در رژیم غذائی خود بجز گوشت چیز دیگری ندارند. لذا مجبورند برای زنده ماندن، حیوانات نوع دیگر را شکار کنند.
پس این صفات "وحشی"، "درنده"، "خونخوار"، و امثال آن سزاوار گوشتخواران نیست. چه اگر این حیوانات تربیت شوند، دیده ایم که رام شده حتی دست از شکار برداشته و غذای خود را از دست آدمیان میگیرند. گوشتخواران که در رأس لیست باصطلاح وحوش هستند این چنین اند، تکلیف باقی حیوانات خود بخود معلوم است. یکی از حیواناتی که در پائین این لیست وجود دارد، گاو است که برای نوع انسان مفید ترین جانور روی زمین بوده است. حتی آنها هم که گیاه خوارند صبح ها روز خود را دستکم با یکی از فراورده های این حیوان آغاز میکنند. مقایسه نادانی و جهالت دیگران با این حیوان جفائی نابخشودنی در حق این حیوان است. درست است که گاو بیسواد است اما نه همنوع را میکشد نه غیر نوع خود را آزار و شکنجه میدهد، نه تهدید و ارعاب میکند، نه رانت خواری میکند و ثروت دیگران را میدزدد، نه گفتار زشت دارد، و نه هیچیک از زشتی ها و پلشتی های "آدم" های انسان نما را مرتکب میشود. با اینحال بسبب آموزه های غلط، به این وجود نجیب، صفات ناروا نسبت داده میشود.
سایر حیوانات نیز کم و بیش در معرض همین نسبت های ناروا هستند. دروغگوئی را به سگ، یار صدیق انسان نسبت میدهند. بُز حیوانیست نترس و همیشه جلودار رمه است، معهذا به آدم ترسو میگویند "بزدل"! ترسوها همانها هستند که با داشتن توپ و تفنگ معهذا حتی از جسد آنها که کشته اند نیز هراس دارند. آدمهای بی اندازه بیخرد را گاو یا گوساله و اغلب "خر" خطاب میکنند، حال آنکه خر راه بازگشت خود را خوب میداند و اینگونه نیست که هوش مختص انسان باشد. او که بخیال خود جوانانِ خواهان حقوق طبیعی را "حیوان" خطاب میکند، بیچاره نمیداند خود از حیوان بمراتب فروتر است. گویا در ایام کهن به فرومایگان پست تر از نوع حیوان، "دیو" یا "دیو صفت" میگفتند. شاید اینگونه، از آلوده کردن شأن حیوانی اجتناب میکردند.
قرنهاست که به حیوانات ظلم میشود و حقوق طبیعی آنان نادیده گرفته میشود. که بواقع اگر حقوق حیوانات برسمیت شناخته شود، حقوق بشر نیز طبعاً رعایت خواهد شد. مگر نه اینست که انسان خود حیوانیست سخن گو؟ در گوش عده ای متحجر و مست لایعقل، صحبت از حقوق حیوان، صحبت از حفظ محیط زیست، جنگل، آب، خاک، هوا، دریاچه، رودخانه، و سایر آنچه مادر طبیعت به رایگان در اختیار گذاشته ابداً شنیده نمیشود چه رسد درک شود.
بمحض باز کردن بحث پیرامون چنین مسائلی، تنها صحبتی که از سوی متحجرین مطرح میشود این است: "مگر زنان میخواهند لخت شوند"؟! نهایت فهم و شعور آنان در همین حد است و این خود حاکی از دلمشغولی دائم فکر آنها در رابطه با شکم بارگی و شهوت رانی است. جز این کاری نمیدانند ولی خود را اشرف مخلوقات میپندارند.
بحث از حقوق حیوان و محیط زیست احتمالاً تعجب همه را بر می انگیزد که در این وانفسای سرکوب و اختناق چه جای این سخنان است. حال آنکه چون صد آید نود هم پیش ماست. در واقع، این بمعنای دست کشیدن از خواسته های حقوق انسانی نیست بلکه یادآور این نکته است برای داشتن یک رشد پایدار، چنین اهدافی باید همواره در پس ذهن جویندگان آزادی باشد. حقوق انسانی، جزئی از حقوق کلی تر زیست بومی است که در آن زندگی میکنیم. حتی در مقیاسی وسیعتر باید خواهان حفظ سلامت کره زمین بود. از فضا که نگاه کنیم خبری از خطوط مرزی نیست یعنی زمینیان همه به یکسان در معرض خطرات بالقوه و بالفعل پیش رو هستند. واژه کلیدی "رشد پایدار" است.
معنای رشد پایدار چیست؟ در فردای ایران آزاد که به جبران مافات فکر شود، چیزهائی هست مثل پولهای دزدیده شده که شاید بتوان بازگرداند شاید هم نتوان، که اهمیتی ندارد زیرا ثروت مجدد ایجاد میشود. اما چیزهائی هم هست بسیار مهمتر که غیر قابل بازگشتند. جنگل های پاک تراشی شده بسادگی قابل احیاء نیست، آبهای زیرزمینی فروکش کرده نیز قابل احیاء نیست و اگر هم باشد با این جمعیت زیاد رو به تزاید فوراً بلعیده میشود. سرزمین های فرونشسته نیز بجای خود باز نخواهد گشت زیرا حفر میلیونها چاه آب، فشار زیرین را تحلیل برده است. وقوع ریزگردها پدیده ای غالب شده است. متشابهاً احیاء زیست بوم ها، تالاب ها، حیات وحش، خاک های کشاورزی شسته شده با سیل، و امثال آن بسادگی میسر نیست. در رأس همه اینها و در کنار استبداد، آنچه باعث تشدید همه آنچه در بالا ذکر شد و به پدیده های ناواگشتنی منجر شده و میشود همانا افزایش جمعیت انسانی فوق طاقت منابع سرزمین است که او خود نیز پدیده ای ناواگشتنی است!
خلاصه آنکه، در کنار همه تلاش ها، کوششی لازمست تا فرهنگ واژگان از خرافات و هرآنچه نسبت های نارواست پیراسته گردد. دوم آنکه حقوق حیوانات برسمیت شناخته شود و آدم های جاهل و خیانتکار با گاو و سایر حیوانات مقایسه نشده شأن حیوانی لکه دار نشود. سوم و در سطحی وسیعتر، کوشش برای حفظ و احیاء محیط زیست صد چندان شده و با عواملی که در جهت ویرانی سرزمین میباشد مقابله گردد. و بالاخره در مقابل تبلیغات دروغین به روشنگری پرداخت.
سرور گرامی استاد قریب بر این اندیشه ام اگر باز هم خواندن فلسفه را را دنبال کنم کارم به امین آباد خواهد کشید از سوئی ملای روم میفرماید
گفت من مستسغیم آبم کشد. گر چه میدانم که خود آبم کشد
راسل آب پاک روی دست همه ریخته و گفته هر چه را که میدانیم دانش است و هرچه را که نمیدانیم فلسفه است پس شما را هم از فلسفه گریزی نیست همین حقوق حیوانات شما را اگر پی گیری کنیم به فلسفه می‌رسد درباره فلسفه اولی که دست از سر ما بر نخواهد کشید استادی شوخ خوی نوشته بار یکم که آنرا خواندم دیدم چه مزخرف گفته اند سپس برای بار دوم با ژرف نگری بیشتری که آنرا خواندم داستم براستی مزخرف میگویند این حقوق حیوانات شما مرا بیاد قلعه حیوانات جورج آوریل میاندازد که اندیشه ها وتقدهای خود را بر آئین سر مایه داری چگونه در پرده گفته است